Omgaan met stress als ondernemer

Stress is een reactie van je lichaam op een dreigende situatie. Het is een overlevingsmechanisme waardoor je vlucht of vecht. Feitelijk moet stress je beschermen tegen (ernstige) dreigingen. Het probleem is dat stress in onze samenleving niet in relatie staat met de dreiging.

Als ondernemer krijg je met veel stresssituaties te maken. Je staat niet oog in oog met een gevaarlijke leeuw maar wel met een lastige klant. Je valt niet (bijna) van een klif maar wel in financiële problemen.

Zo zijn er verschillende situaties die stress kunnen veroorzaken. Bijvoorbeeld een tekort aan voorraad, ziekteverzuim door personeel, klagende klanten, concurrenten die je zwartmaken en ga zo maar door. Al die stress kan zowel lichamelijke als psychische klachten met zich meebrengen.

Dit doen stresshormonen met je lichaam

Stress is een reactie op een gevaar of dreiging. Wanneer je stress ervaart dan komen er hormonen vrij die je tot actie aanzetten. Die actie bestaat oorspronkelijk uit vechten of vluchten, maar je kunt ook bevriezen (verstijven).

Het probleem met stress is dat het niet het verschil kent tussen een levensgevaarlijke bedreiging of iets dat helemaal geen dreiging voor je mentale of lichamelijke gezondheid vormt. Maar er komen wel telkens hormonen vrij. Omdat je hier niets mee doet (je vecht of vlucht niet), stapelen ze zich op. Wanneer deze hormonen te vaak in je lichaam aanwezig zijn heeft dit negatieve gevolgen voor je gezondheid.

De verschillende stressvormen

Er zijn drie vormen van stress. Het is belangrijk om hier onderscheid in te maken.

Acute stress treedt op wanneer er een grote gebeurtenis plaatsvindt. Bijvoorbeeld wanneer je in de dierentuin rondloopt, een leeuw uitbreekt en die plots voor je staat (dus toch). Of wanneer een boze klant met een honkbalknuppel op je stoep staat. Acute stress kan ook ontstaan tijdens een ritje in de achtbaan of wanneer iemand op social media iets positiefs of negatiefs over je schrijft.

Bij acute stress reageert je lichaam direct op de situatie. Je voelt je gespannen en je handelt ook vrijwel direct.

Chronische stress komt bij redelijk wat ondernemers voor. Het ontstaat wanneer je continu onder spanning of druk staat. Bijvoorbeeld doordat je teveel hooi op je vork neemt of de zaken niet lopen zoals je wenst. Chronische stress gaat gepaard met allerlei vage klachten zoals een onrustig gevoel, slecht slapen, een hoge bloeddruk en een verkeerd eetpatroon. Uiteindelijk kun je ook last krijgen van een depressie of burn-out. Je loopt tevens een verhoogd risico op een hart- of vaatziekte.

Dan heb je nog episodische acute stress. Dit komt vaker bij zorgmedewerkers, beveiligers, politie of brandweer voor. Je belandt van de ene in de andere dreigende situatie.

Niemand is volledig stressvrij

Bedenk dat bijna niemand een stressvrij leven heeft. Iedereen die zich bewust is van gevaren zal op bepaalde momenten stress ervaren. De een kan hier goed mee omgaan, haalt zijn schouders op en hervat de werkzaamheden of activiteiten. De ander kan zich niet meer concentreren en er kunnen zelfs lichamelijke klachten ontstaan.

Als ondernemer krijg je vaker met stress te maken dan wie dan ook. Dit komt omdat je dagelijks belangrijke beslissingen moet maken. Ook ligt de eindverantwoording voor veel processen bij jou.

Gelukkig kun je met stress om leren gaan en de ruimte nemen om te herstellen.

Herken de klachten tijdig

Als ondernemer heb je vaak niet in de gaten dat je met stress te maken hebt. Hieronder vind je wat symptomen die op stress duiden:

Psychische klachten

• Je raakt snel geïrriteerd of bent humeurig
• Vooral buiten werktijd pieker je veel of maak je je zorgen
• Je ziet alles zwart-wit of van de negatieve kant
• Misschien heb je last van angstgevoelens of voel je je eenzaam
• Weinig zin om dingen met je partner, familie of vrienden te ondernemen
• Het idee hebben alsof je de controle verliest
• Moeite om te ontspannen en/of een nerveus gevoel

Lichamelijke klachten

• Last van hoofdpijn, diarree, misselijkheid, duizeligheid of kramp in de spieren
• Weinig energie hebben
• Slaapproblemen
• Vaker verkouden zijn of griep hebben
• Hartkloppingen

Problemen met je werk

• Vergeetachtig of problemen met de concentratie
• Taken steeds vaker uitstellen
• Moeite met het maken van beslissingen
• Moeite om overzicht te houden

Omgaan met stress voor ondernemers: enkele tips

Stress reduceren begint met een gezond en gevarieerd dieet. Kies vooral voor groenten en fruit, noten en zaden en volkoren producten. Wanneer je stress hebt ben je snel geneigd om chocolade, chips of snacks te eten. Terwijl dit soort producten je concentratie omlaag haalt, van invloed is op je slaappatroon en ook nog eens slecht is voor je algemene gezondheid.

Ga iedere dag op hetzelfde tijdstip naar bed en probeer ook op hetzelfde tijdstip op te staan. Zo bouw je een natuurlijk ritme in je slaappatroon. Vermijd een uur voordat je naar bed gaat beeldschermen zoals de televisie of de smartphone. Lees liever een goed boek.

Tips met betrekking tot je business

Als ondernemer heb je verschillende petten op. Je bent niet alleen verkoper maar ook marketeer, secretaresse, telefonist, boekhouder, inkoper, tekstschrijver en nog veel meer. Zie al die taken maar eens netjes af te krijgen en ook nog eens met je privéleven te combineren.

Wanneer je teveel hooi op je vork neemt, en dat gebeurt al snel, ervaar je stress. Probeer de moeilijkste taken uit handen te geven. Schakel een tekstschrijver, virtueel assistent of boekhouder in. Net waar je behoefte aan hebt.

Taken die je goed liggen voer je zelf uit, de rest laat je door een professional doen. Natuurlijk is dit een investering maar wel een investering in jezelf en je bedrijf. Want zo vermijd je stress en kun je effectiever werken.

Leer omgaan met lastige klanten en hinderlijke concurrenten. Bedenk dat een aanval richting je bedrijf vaak geen persoonlijke aanval is. De ander doet dit uit frustratie of onmacht. Wil je goed met dit soort stresssituaties om kunnen gaan? Denk dan eens aan een samenwerking met een ondernemerscoach.

Dit doe je in je vrije tijd

Vrije tijd en ontspanning zijn heel belangrijk. Ga in je vrije tijd een stuk in de natuur wandelen. Kijk goed naar details zoals de wolken, de opkomende bloemen en de vogels die zingen. Misschien is het onwennig om je in de natuur te verdiepen, maar het helpt om spanning te verminderen.

Blijf sociaal. Onderhoud contact met vrienden en familie. Ga af en toe bij iemand op bezoek, duik de kroeg in of gaan winkelen. Zolang je maar onder de mensen bent, en met name onder bekenden. Een mens is niet gemaakt om zijn hele leven alleen te zijn. Bovendien vergeet je dankzij sociale contacten de stress en drukte.

Overigens is het heel verleidelijk om alcohol te nuttigen. Door alcohol kijk je door een roze bril naar het leven en je business. Maar alcohol lost het probleem niet op. Sterker nog, het kan je zelfs dieper in de problemen brengen.

Leren omgaan met stress

Lukt het niet om je stress de baas te blijven of ervaar je misschien wel angst? Weet je niet meer hoe je je business moet runnen of wil je er misschien helemaal mee stoppen? Voordat je deze stap neemt is het verstandig om eens met een coach of sparringpartner te praten. Het intakegesprek is altijd gratis, waardoor je er vanzelf achter komt of dit echt iets voor jou is.